Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong Nam Định

SỨ MỆNH: Phát hiện, bồi dưỡng học sinh giỏi, góp phần đào tạo hiền tài

TẦM NHÌN: Xây dựng trường chuyên chất lượng cao, vươn tầm khu vực, hội nhập quốc tế.

GIÁ TRỊ CỐT LÕI: Trí tuệ, Nhân văn, Trách nhiệm, Tự tôn, Sáng tạo.

Văn hóa đọc

Trang chủ Văn hóa đọc Giới thiệu cuốn tiểu thuyết của Hồ Anh Thái

Giới thiệu cuốn tiểu thuyết của Hồ Anh Thái

02/05/2022

BBT: Nhà văn Hồ Anh Thái, cựu học sinh trường cấp 3 Lê Hồng Phong Nam Định khoá 1975 - 1978 (trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, Nam Định ngày nay), là nhà văn đương đại của văn học Việt Nam. Ông còn là một nhà ngoại giao, là Phó Đại sứ Việt Nam tại Iran (2011-2015), và hiện tại là Tham tán công sứ, Phó Đại sứ Việt Nam tại Indonesia. Ông được xem như một hiện tượng văn chương của thế hệ nhà văn thời hậu chiến, sau 1975. Ông đã ra mắt độc giả nhiều tác phẩm nổi tiếng như: Tiếng thở dài qua rừng kim tước, Trong sương hồng hiện ra, Đức Phật, nàng Savitri và tôi; Người và xe chạy dưới ánh trăng; Lang thang trong chữ,…. Tác phẩm của Hồ Anh Thái thường mang tính triết luận, bao quát số phận của người Việt và đất nước thời hiện đại. Ông là nhà văn có phát kiến về ngôn ngữ, tạo cho tiếng Việt thêm màu sắc, đa nghĩa và khả năng biểu đạt phong phú hơn. Năm 2000, Hồ Anh Thái được bầu là chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội cho đến năm 2010. Ông từng được nhận nhiều giải thưởng văn chương lớn. 

Mới đây, nhà văn ra mắt cuốn tiểu thuyết “Đức Phật, Nữ Chúa và điệp viên”. Tác phẩm “Kiệm lời. Đa sắc thái biểu cảm. Những con chữ có độ kết tinh. Nhà văn đi từ bí mật hậu cung đến việc lớn triều đình; từ tinh thất bình an đến những chuyện rất đời; từ câu chuyện tình yêu mang màu sắc kiếm hiệp diễm tình đến những hận thù truyền đời khó buông bỏ…” (Lê Thị Hường, Đại học Sư phạm Huế).

BBT xin phép được giới thiệu bài viết của tác giả Bảo Minh về sự kiện nhà văn Hồ Anh Thái ra mắt tiểu thuyết “Đức Phật, Nữ Chúa và điệp viên” và vài cảm nhận của nhà văn Ma Văn Kháng khi đọc cuốn tiểu thuyết này của ông.

Nhà văn Hồ Anh Thái ra mắt tiểu thuyết “Đức Phật, Nữ Chúa và điệp viên”



Tiểu thuyết "Đức Phật, Nữ Chúa và điệp viên" của Hồ Anh Thái

Đức Phật, Nữ Chúa và điệp viên” là tác phẩm tiếp theo có đề tài Ấn Độ của nhà văn Hồ Anh Thái.

Cơ duyên với Ấn Độ huyền bí

Được biết đến là một trong những tiểu thuyết gia hàng đầu của văn học Việt Nam đương đại, tác giả của gần 50 đầu sách, Hồ Anh Thái đồng thời là nhà nghiên cứu văn hóa và từng có thời gian làm công tác ngoại giao ở Ấn Độ.
Đức Phật, Nữ Chúa và điệp viên là cuốn tiểu thuyết nối dài niềm đam mê với đề tài Ấn Độ của Hồ Anh Thái. Trước đó phải kể tới cuốn tiểu thuyết đầy ma lực Đức Phật, nàng Savitri và tôi - tái hiện cuộc đời Đức Phật Thích Ca với nhiều chi tiết đặc sắc, ít được biết tới. Tiếp đó là tập truyện ngắn lấy bối cảnh Ấn Độ Tiếng thở dài qua rừng kim tước.
Hồ Anh Thái từng bộc bạch trong một tác phẩm của mình. "Bập vào Ấn Độ như một lần trót thử ma túy. Nghiện. Ám ảnh. Hành. Nhớ quay nhớ quắt. Một thứ ma lực hút ta vào và đời ta mãi mãi không thể nào bình yên được nữa". Ở cuốn tiểu thuyết mới nhất này, độc giả được gặp lại một Hồ Anh Thái sắc sảo, khúc chiết, với những con chữ kết tinh cao độ; nhịp văn nhanh, hoạt nhưng dồn nén được một trữ lượng nội dung không hề nhỏ.
Viết về một chủ đề không mới nhưng qua sức tưởng tượng độc đáo và xen lẫn tinh thần hài hước khoan hòa của một nhà văn nhà nghề, tác giả đã tái hiện không khí Ấn Độ cổ đại tại tiểu quốc Vamsa, với đầy đủ những sắc thái tôn giáo đặc thù và đặc biệt là cả những góc khuất trong hoạt động của Giáo đoàn buổi ban đầu.  

Giữa "thiêng" và "phàm"

Ngay từ nhan đề tác phẩm, Đức Phật, Nữ chúa và điệp viên, tác giả đã tạo ra được một ấn tượng về những tuyến nhân vật trái chiều, giữa tinh và thô, giữa thiện và ác, giữa thiêng và phàm. 


Nhà văn Hồ Anh Thái

 
Đi vào đề tài Ấn Độ, ngòi bút Hồ Anh Thái thể hiện khả năng sử dụng chất liệu lịch sử nhuần nhuyễn, một số nhân vật trong truyện trong truyện là những nhân vật lịch sử: Đức Phật, Vua xứ Vamsa, Hoàng hậu… Ngay cả những nhân vật hư cấu, ở một mức độ nào đó, cũng đều mang nhiều thân phận lịch sử có thật. Và dù cho, xuyên suốt câu chuyện là những mối quan hệ chồng chéo giữa nhiều phương diện, nhưng sau cùng vẫn bật lên nỗi trăn trở nhân sinh mang tầm phổ quát, vượt thoát khỏi khuôn khổ lãnh thổ địa lý và thời gian lịch sử.
Một cô gái nghèo đẳng cấp thấp bị bọn nhà giàu xâm phạm phẩm tiết, sau trở thành nữ tướng cướp biệt danh Nữ Chúa, với cách báo thù ghê rợn.
Một công tử con quan vì theo đuổi người mình yêu mà phải gia nhập lực lượng đặc biệt, rồi được hoàng gia cài cắm vào làm điệp viên trong giáo đoàn của Phật, có nhiệm vụ mật báo những tin tức liên quan đến giáo đoàn.
Đức Phật, trong 45 năm truyền giảng giáo thuyết của mình, đã thành công với tất cả các vương quốc của Ấn Độ, chỉ trừ một nơi. Đấy là tiểu vương quốc Vamsa. Vị tiểu vương ở đó là người thế tục, không tha thiết với các giá trị tâm linh, lòng luôn đầy ngờ vực các loại triết thuyết sẽ tranh đoạt quyền lực của mình. Giáo đoàn ở đó thuở ban đầu cũng có một số bê bối, chia rẽ, mất đoàn kết dai dẳng nhiều năm trời.
Đó là câu chuyện về Đức Phật, về một Nữ Chúa và một điệp viên.
Nhận xét về cuốn tiểu thuyết mới của Hồ Anh Thái, nhà nghiên cứu Lê Thị Hường cho rằng: "Tiểu thuyết Đức Phật, Nữ Chúa và điệp viên viết về lịch sử nhưng không lệ thuộc sự kiện mà nhà văn đã trình hiện lịch sử theo cách của một cái-tôi-văn-hóa. Câu chuyện về lịch sử cổ đại Ấn Độ được cấu trúc theo lối cổ điển, phù hợp với chuyện xưa tích cũ".
 
Vài cảm nhận của nhà văn Ma Văn Kháng khi đọc tiểu thuyết “Đức Phật, Nữ Chúa và điệp viên” (Hồ Anh Thái).

Thật sự là suốt buổi sáng hôm nay thứ Bẩy 30/4/2022, tôi bị cuốn vào vòng mê hoặc của cuốn Đức Phật, Nữ Chúa và điệp viên. Tôi bị thôi miên, mê mị đi trong vòng vây của một không gian lịch sử, văn hóa của cái xứ Ấn Độ huyền bí xa xôi mà nhờ Hồ Anh Thái đã trở nên không còn cách trở. Nghệ thuật tiểu thuyết của Thái đúng là đã tạo ra được một khoảng không khép kín, không cho người đọc là tôi được một phút lơ là, ra khỏi vòng cương tỏa của ý tưởng và chữ nghĩa. Rõ ràng đây là một cuốn sách rất hay cả về nghĩa lý và văn chương! Được như thế là nhờ cái khối hiểu biết quảng bác được vận dụng một cách minh triết nhuần nhuyến hài hoà, phải kể đến những yếu tố cơ bản có ở trong nghệ thuật kể chuyện của tác giả. Đầu tiên rất đáng kể là hệ thống ngôn ngữ tương thích vừa giàu có vừa chuẩn mực với mỗi khung cảnh, tình huống, hoàn cảnh. Thứ nữa là cái giọng kể tự nhiên nhi nhiên hóm hỉnh và tài hoa. Người cất tiếng kể mà như như câu chuyện tự nó kể ra cho người nghe. Câu chuyện từng khúc đoạn một lần lượt được kéo căng ra, được nâng cấp với bao nhiêu là tình tiết đặc sắc dồn dập mà lại được kể một cách nhân nha đủng đỉnh nên luôn giữ được sức hấp dẫn của người đọc. Đơn cử là câu chuyện về Nữ Chúa Manju và cuộc đời ba chìm bảy nổi chín lênh đênh, đầy sức cuốn hút và giàu tính nhân văn của nàng. Viết văn, đọc văn đến trình độ nào thì cảm nhận được sức năng của cái tình cái lý ẩn chứa ở trong môĩ câu văn. Chữ của Thái thật hay. Tên cảnh vệ ôm chặt chỗ hiểm nhảy lên như choi choi. “Nó không còn tạo nghiệp được nữa” (trang 52) Chữ tạo nghiệp ngộ ghê! Có cả trăm ví dụ như thế khi đọc đến tôi đã dừng lại tủm tỉm cười một mình. Hóm hỉnh, dí dỏm là phẩm chất đặc sắc hiếm hoi mà Thái rất dồi dào. Nó là sản phẩm của trí tuệ, của sự dĩnh ngộ, trời ban phát quá ư dè dặt, cố gắng nhân tạo không được. Viết cái gì cũng thế. Cái duyên văn tự ở Thái đã tiềm tàng từ bao năm nay rồi. Không còn nghi ngờ gì nữa, một lần nữa Hồ Anh Thái đã là một nhà văn lớn về tầm vóc văn hóa và văn chương của nước ta. Tiếc là sức khỏe, sức viết của tôi hồi này không viết dài hơn được. Vả lại lời bạt của nhà nghiên cứu Lê Thị Hường đã quá hay. Nên chỉ nói được mấy cảm nghĩ vặt để chúc mừng thành công vượt trội này của Hồ Anh Thái./.